Het einde van de kunst als het begin van het einde van de beschaving
“Ik weet niet of dit een kunstinstallatie is of gewoon een willekeurige verzameling planten” Herinner je je het meisje met de doorschijnende bril in de hipster documentaire nog? Juist deze zin bewijst dat de kunstwereld
voor veel mensen compleet gek is geworden en losgekoppeld is van de werkelijkheid. Wie van hen zou een paar plastic bloemen als kunst beschouwen? De man die per ongeluk zijn bril op de vloer van een museum legde en verrast was door de menigte die zich om hem heen vormde, net als de Mona Lisa, werd ook een internetster.
Kortom, hedendaagse kunst is vaak het onderwerp van spot. Gedeeltelijk terecht. Terwijl de schoonheid en gravitas van Art Nouveau, Renaissance paleizen of massieve barokke beeldhouwkunst universeel begrepen worden, gaan hedendaagse kunstenaars er prat op dat ze verkeerd begrepen worden. Hoe provocerender en onbegrijpelijker hun werk is, hoe tevredener ze zijn. Maar waarom? Misschien, heel misschien, is het niet genoeg om de draak te steken met hedendaagse kunstwerken. Hedendaagse kunstenaars willen niet alleen maar mooie dingen maken. Ze willen ons provoceren, ons aan het denken zetten, ons naar binnen laten kijken als we naar hun werk kijken. Maar meestal doen we dat niet omdat het makkelijker en comfortabeler is om te beledigen.
Zo kan hedendaagse kunst het begin van het einde van de beschaving inluiden. Niet door haar aanwezigheid, maar als een spiegel die ons reflecteert. Als we iets niet begrijpen, blijven we er niet even bij stilstaan of accepteren we de verschillen. In plaats daarvan bespotten, beledigen en vernederen we. In het verleden werden mensen omringd door dingen die ze niet konden begrijpen, of het nu het geloof in God was of fysische fenomenen die toen onverklaarbaar waren. We verwerpen God als een fabeltje voor kinderen, we hebben het gevoel dat we natuurkundige verschijnselen moeten verklaren en alles moeten begrijpen. En wat we niet begrijpen, doen we af als onbelangrijk en belachelijk. En hedendaagse kunstenaars wijzen hierop in hun werk. Ze weten dat we lachen, maar ze willen dat we een beetje naar onszelf kijken.